نحوه محاسبه عطف کتاب در طراحی جلد کتاب
از نکات مهمی که طراح هنگام طراحی جلد کتاب حتماً باید در نظر بگیرد، و آن را با دقت محاسبه نماید، اندازه عطف یا شیرازه کتاب است. تا پس از چاپ جلد و تا خوردن متن هنگام قرار گرفتن متن داخل جلد، مشکلی پیش نیاید و چیزی تصویر روی جلد، شیرازه و پشت جلد دقیقاً در جای مناسب خود قرار گیرند.
اندازه ضخامت کتاب، عطف یا شیرازه آن بعد از صحافی به عواملی بستگی دارد که مهمترین آن دو عامل کاغذ متن (گرماژ و نوع آن) و مقوای جلد (گرماژ یا ضخامت) هستند. اما طراح باید بداند که چطور باید این اندازه را با توجه به مقوای مصرفی برای جلد و کاغذ مورد استفاده متن محاسبه و در طرح خود از این اندازه استفاده کند.
پس از این که صفحه آراء کار صفحه آرایی متن را انجام داد و تعداد صفحات کتاب مشخص شد نوبت به تعیین میزان عطف کتاب می رسد.
اگر در مورد صفحه آرایی اطلاعی ندارد این مطلب را بخوانید:صفحه آرایی چیست؟
برای این کار میتوان از دو فرمول زیر استفاده کرد که به راحتی می توانید اندازه عطف کتاب را به دست آورید:
فرمول محاسبه عطف کتاب شماره ۱
با توجه به این که ضخامت یک ورق کاغذ ۱۰۰ گرمی برابر ۰/۰۵ میلیمتر می باشد:
۱۰۰۰۰ / ۵ × (گرماژ کاغذ × تعداد صفحات) = عطف کتاب برحسب میلیمتر
مثال: می خواهیم اندازه عطف کتابی را که قرار است روی کاغذ ۷۰ گرم چاپ شود و تعداد صفحات آن ۲۴۰ صفحه است را محاسبه کنیم، برای این کار به این طریق عمل میکنیم:
۱۰۰۰۰ / ۵ × (گرماژ کاغذ × تعداد صفحات) = عطف کتاب برحسب میلیمتر
۱۰۰۰۰ / ۵ × (۷۰ × ۲۴۰) = عطف کتاب برحسب میلیمتر
۸٫۴ میلیمتر =
فرمول محاسبه عطف کتاب شماره ۲
روش دیگری که برای محاسبه اندازه عطف کتاب میتواند از آن استفاده نمود روش زیر است:
۲۰ / [(۱۰۰ / گرماژ کاغذ مورد استفاده) × تعداد صفحات کتاب] = عطف کتاب برحسب میلیمتر
مثال: می خواهیم اندازه عطف کتابی را که قرار است روی کاغذ ۸۰ گرم چاپ شود و تعداد صفحات آن ۱۶۰ صفحه است را محاسبه کنیم، برای این کار به این شیوه عمل میکنیم:
۲۰ / [(۱۰۰ / گرماژ کاغذ مورد استفاده) × تعداد صفحات کتاب] = عطف کتاب برحسب میلیمتر
۲۰ / [(۱۰۰ / ۸۰) × ۱۶۰] = عطف کتاب برحسب میلیمتر
۶٫۴ میلیمتر =
نکته مهم: حتماً این نکته را در هر دو روش در نظر بگیرید که علاوه بر این اندازه، میزان ضخامت جلد و نوع کاغذ جلد هم باید با این عدد جمع شود و این حاصل جمع در طراحی مورد استفاده قرار گیرد.
در مطالب بعدی بیشتر به موضوع طراحی جلد کتاب خواهیم پرداخت.
به نظر شما چه نکات دیگری را باید در طراحی جلد در نظر گرفت؟
